قطبی ترین منطقه قطب شمال (نزدیک ترین منطقه به قطب شمال) منطقه قطبی بالا نامیده می شود. این بیابان قطبی از زندگی گیاهای یا جانوری خیلی کمی برخوردار است (کمتر از پنج درصد منطقه خشکی آن با زندگی گیاهی پوشیده شده) به خاطر این که یک فصل رویش و سبز شدن خیلی کوتاه خشک، هوای خشک، خاک همیشه یخ زده و خاک فقیر دارد و حشرات گرده افشان هم در آن زندگی نمی کنند
نواحی توندرا (قطبی)
اصطلاح توندرا از یک لغت فنلاندی به معنای (( زمین لخت یا خاک دشمن )) گرفته شده است. این کلمه معمولا به مناطق بی درخت شمالگان اطلاق می شود. دو نوع توندرا وجود دارد: الف) توندرای قطبی که در عرضهای جغرافیایی بالا وجود دارد، ب)توندرای آلپی(کوهستانی) که در ارتفاعات بالا تشکیل می شود . پوشش گیاهی هردو توندرا تقریباً یکنواخت است اما مساحت توندرای قطبی خیلی بیشتر از کوهستانی است
. در زمستان دمای آن بسیار پایین می آید و در تابستان به حدود ۱۰ درجه ی سانتیگراد می رسد.
درتندرامعمولا خیلی کم باران می بارد و در تمام طول سال بادهای شدید می وزد. دمای بسیار پایین و فصول کوتاه نامناسب برای رشد گیاهان در طول سال، سبب می‌شود درختان نتوانند در آن رشد کنند. سطح زمین در این ناحیه از لایه‌ای خاک منجمد شده به نام “پرمافراست” پوشیده شده وخزه‌ها، گلسنگها و برخی انواع علفها، تنها گونه‌های زیستی هستند که قادر به رشد طبیعی در این ناحیه هستند.
جنگلهایی از درختان کاج و درختچه‌ها و بوته‌ها نیزدر جنوب ناحیه توندرا می‌رویند که مرز بین آن و منطقه پایین آن را تشکیل می دهد که “خط درختان” نامیده می‌شود . در فصل تابستان، لایه خاک منجمد نواحی توندرا قدری نرمتر شده و با پیدایش دریاچه‌ها و باتلاقهایی در این ناحیه، شرایط رشد گیاهان را در منطقه فراهم می کند.
مساحت توندرا در نیمکره شمالی بیشتر از نیمکره جنوبی می باشد. عوامل محدودکننده رشد گیاهان در توندرا ۱سرما(۷ ماه ازسال درجه حرارت زیر صفر درجه)، ۲-کوتاه بودن دوره رویش گیاهان ۳- وجود بادهای سرد وشدید۴-وجود لایه منجمد دائمی در زیر خاک(باعث عدم نفوذ ریشه گیاهان به خاک) ۵- بارش اکثراً بصورت برف(۳۰۰-۵۰۰میلی متر) می باشد
توندرا تبخیر بسیار کمی داشته و تولید بسیار کم(۰ ۵/ گرم در مترمربع درسال) است، چون انرژی کم بوده و فصل رشد گیاهان کوتاه می باشد. توندرا به دلیل سادگی نسبی ساختمان اجتماع زیستی آن ، سست و در برابر تخریب آسیب پذیر است. علفها و جگنها بیشتر در باتلاقها و مناطقی که زهکشی ندارند یافت می‌شود.
قابلیت تولیددر آن با مناطق خشک برابر است، زنجیره غذایی کوتاه و چرخش مواد غذایی کند و عدم دسترسی به آب از ویژگیهای اصلی آن است. توندار یک محیط با قابلیت وتولید پایین و تنوع محدود و دخالت گسترده انسان است. علت تنوع محدود زیستی و اکوسیستمی در این منطقه اقلیم خشن، ورود اندک انرژی و محدویت زمانی (جوان بودن) می باشد.
گیاهان توندرا را گلسنگهایی که همچون پوسته ای که سطح صخره ها را می پوشانند و خزه هایی که شکافهای سنگها را پر می کنند و در زیر سنگریزه ها فرو می روند و گیاهان سبزه مانند و بوته های گوناگون تشکیل می دهد.
پوشش گیاهی توندرا شامل انواع گلسنگ ها، خزه ها، جگن، گیاهان است.. فراوان‌ترین اتوتروف گلسنگی به نام خزه گوزنی است.
تطابق گیاهان در محیط توندرا
روش‌های تطابق گیاهان با محیط توندرا:
۱-مورفولوژی: حصیری، بالشتکی و دنباله‌دار
۲- فیزیولوژی: مقاوم به سرما
۳-تولید مثل: اندک به علت کوتاهی فصل رشد
تعداد مشاهده: 5448 مشاهده
فرمت فایل دانلودی:
فرمت فایل اصلی: .ppt
تعداد صفحات: 100
حجم فایل:6,111 کیلوبایت